کتابخانه مرکزی علم و صنعت ایران؛ فرهاد احمدی

عنوان پروژه: کتابخانه مرکزی علم و صنعت ایران

کاربری: فرهنگی

موقعیت: تهران

سال ساخت: 1387

متراژ: 12000 مترمربع

مقیاس: متوسط ( از 5001 تا 15000 متر مربع )

وضعیت اجرایی: ساخته شده

کارفرما یا سازنده:  وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

توضیحات پروژه کتابخانه مرکزی علم و صنعت ایران

با توجه به رویکرد معماری سبز، که با حداقل ابراز حجم و فرم بیانی متواضعانه دارد ، و همچنین با وجود ابنیه ای چون مسجد دانشگاه، سر درب ورودی و دانشکده مرتفع و نوساز کامپیوتر در اطراف آن، ، تصمیم گرفته شد که ساختمان به ترتیبی طراحی شود که بیان حداقلی از مداخله در محیط را دنبال نماید به یک طرح لنداسکیپ نزدیک شود. لذا یکی از معیارهای مهم اولیه در طراحی، ” قرار گرفتن ساختمان در زیرزمین شد”. اگر چه برخی در هیئت راهبری، ساختمانهای متعارف را ترجیح می دادند و برخی اعتقاد داشتند که ساختمان از برون نیز نشانه های موثری داشته باشد. گزینه ها: در طراحی حدود بیست گزینه ارائه شد که برخی از زمین برجسته شده بودند برخی به صورت ترکیبی نیمه برخواسته و برخی دیگر در زیر زمین نهاده شده بودند. در اغلب گزینه ها یک معبر و یا یک گودال باغچه کوچک همچون میدانگاه در مرکز طرح در نظ گرفته شده بود. در اغلب گزینه ها نورگیری از سقف هویت ویژه برای طرح ایجاد می کرد. در اغلب گزینه ها سطح بزرگی از سقف به صورت بوستان در نظر گرفته شده بود. در اغلب گزینه ها سقف نهایی به صورت بخشی ازمحوطه عمومی دانشگاه و قابل دید و دسترسی طراحی شده بود. هر گزینه بر اساس مفروضاتی خاص هویت ویژه یافته و تفکر سبز در هر گزینه به شکلی تجلی یافته بود. در یک گزینه ترکیب ساختمان به یک شکاف پیچ در پیچ مانند یک دره و یک بنا همچون قلعه ای بر فراز آن، به بیانی توصیفی نزدیک شده بود.در حالیکه در گزینه دیگر منعکس کننده های نور در سقف به آن چهره اکوتک می داد. یک گزینه به ساختار و زیبایی شناسی متخذ از حیاط مرکزی نزدیک می شد. در حالیکه در گزینه دیگر یک صفحه ممتد و تا شده فضای یکپارچه و خزنده به درون زمین را پدید می آورد. در برخی فضاهای باز درونی( حیاط مرکزی) وسیع تر و کم عمق تر و در برخی کوچک تر و عمیق تر شده است. در برخی مخازن کتاب به شکلی نمادین، در زیر زمین و در برخی دیگر به صورت تک و یا چند نشانه برجسته و بر فراز زمین قرار داده شده انددر یک گزینه مخازن به صورت بادگیرها و در گزینه دیگر به صورت برج های غیر هم شکل مرتفع در آمده اند دراغلب طرح ها محوریا محورهای ارتباطی به درون فضا نفوذ و از آن عبور کرده و بنا را در معرض ارتباطی کلان در دانشگاه قرار داده اند. طرح نهایی: الگوی بهشت؛ یک فضای تهی میانی مکعب شکل که به شش جهت نظر دارد، در بالا آسمان (نور) ، در کف آب و در چهار جهت چهار کوچه که به شمال و جنوب و شرق و غرب می رسد، هسته مرکزی طرح را پدید می آورد و فضاهای دیگر حول آن تنیده می شوند. عالم مثال؛ یک صفحه در که بخش زیرین آن خاکیست و بخش فوقانی آن آسمانیست و بر روی آن نوارهای سر سبزی قرارداد بدنه ساختمان را پدید می آورد.در زیر این صفه تالارها غنوده اند و صفحه شیار خورده تا نور را به فضاهای درونی برساند . کَند: طرح به صورت یک توده سنگی یکپارچه مکعب که در زمین فرو رفته و به واسطه تورب بستر بریده شده و برا ی نفوذ نور ، هوا، و دسترسی کند هایی در آن ایجاد شده است، این کندها به صورت محورهای متقاطع و یا به صورت مکعب هایی تهی هستند که در بخش هایی از این توده سنگی حجاری شده اند.