اختلاف اساسی فاز دو و طراحی جزئیات اجرایی
کلوپ معماران و سازندگان در پی ایجاد ارتباط و کاهش خلاهای ارتباطی مابین معماران و سازندگان است.
در این مقاله سعی شده نکاتی را که در میان مشتریات کلوپ معماران و سازندگان (سازنده ها) و طرحهای در حال اجرا توسط معماران متعدد وجود دارد مورد نقد و واکاوی قرار گیرد.
معمولا جزئیات اجرایی از دفاتر معماری (حتی تعداد زیادی از دفاتر با تجربه و معماران معاصر)
در حین ساخت کارگاه های ساختمانی را با مشکلات زیادی روبرو میکند. اخیرا بحث خوانش آثار معماری خیلی زیاد شنیده میشود اما کمتر در مورد واژه خوانش جزئیات اجرایی صحبت شده است. (البته این موضوع مربوط به اختلاف ماهووی نیمه هنری و نیمه فنی ساخته های معماری است).
- دفترچه فاز دو معماری تقدم و تاخر ندارد. برای مثال اندازه گذاری سفت کاری چند صفحه اختصاصی دارد و مقاطع و نماها و معرفی مصالح و متریال در آنها اتفاق میافتد اما تقدم و تاخر عملیات هیچ گاه در نقشه ها گنجانده نمیشود، اصولا زاویه دید بعد زمان در دفترچه های فاز دو وجود ندارند، هر چند مدیر کارگاه های حرفه ای خودشان گامهای اجرایی را فوت آب هستند! اما در بعضی از موارد لازم است گامهای مراحل اجرایی به دقت توضیح داده شود تا قسمتهایی خوش ساخت و بدون دوباره کاری داشته باشیم.
- دیتیلهای اجرایی پیمانکار محور نیستند. این شباهت همگانی نقشه های اجرایی در مورد پروژه هایی که وسعت زیادی دارند اما از طرفی پیمانکاران فنی متعددی دارند ایجاد مشکل مینماید.
برای نمونه یک وال سکشن اطلاعات مختلفی از کارهای مسونری (بنایی)، عایقکاری، جوشکاری، الکتریکال و مکانیکال دارد
. در خواندن و تفسیر این نقشه ها توسط پیمانکاران و حتی مدیر و سرپرست کارگاه در مواردی نکاتی مورد غفلت قرار میگیرند.
اگر دفترچه های معماری نقشه هایی به تفکیک تخصص پیمانکارها داشته باشد احتمال ایجاد اشتباه و پیچیدگیهای بیمورد کاهش میابد.
- نقشه های اجرایی لایه لایه نیستند.
برای مثال در مورد دیوارهای فضاهایی مثل لابی بهتر است لایه سفت کاری و لایه های زیر سازی و متریالهای مختلف بصورت لایه های مختلف (از داخل به سمت بیرون) تهیه شوند.
- همانطور که در توصیف بعضی از پدیده ها و اتفاقات میگویند کلمات محدود هستند ، خطها هم محدودند. البته بعضی از پیچیدگیها مثل نقشه های اجرایی زیر سازی آهن کشی نما در بعضی از ساختمانها با ترسیمهای سه سه بعدی قابل فهم هستند. اما در بعضی از موارد با استفاده از کلمه ها و توصیف و نوشتن احتیاطها یا روشهایی برای اجرا نقشه ها جامع تر میشوند.
- نقاط و روشهای کنترلی در بعضی از نقشه های اجرایی میتواند تاکید شود. برای نمونه بعضی اوقات خطوط یا احجام سقف کاذب با خط دو دیوار کنترل میشود و گاهی هم ای موضوع از خط آکس آدرس داده میشود.
- دانش و میزان توانمندی پیمانکاران در نقشه خوانی و کیفیت اجرایی باید در تهیه نقشه های اجرایی مورد توجه قرار گیرد. نقطه مقابل این استرانژی هم استفاده از پیمانکاران توانمند و معرفی آنها به کارگاه و متقعاد کردن کارفرما به استفاده از پیمانکارهای فنی توانمند است.
- البته این فقط یک توصیه است. تا جایی که امکان دارد طراحی و جزئیات اجرایی بهتر است به گونه ای انتخاب شوند که از صنعتگر ایرانی برای ایجاد ارزش افزوده برای یک ینا استفاده شود. به قول محمدرضا نیکبخت: دیتیلهای وارداتی مهارتهایمان را نابود کرده است.
- مهندسی معکوس: بهتر است فرایند اجرا تا آخر تجسم شوند و مقاطعی که ممکن است ایجاد اشکال کند در نقشه های جزئیات اجرایی مشخص شود تا بر کیفیت اجرا یا روشهای کنترل اشاره شود.
برای مثال در یک فضا با گوشه های متعامد اگر از کفسازی با بندکشی استفاده شود، دویدگی یا خروج از زوایای نود درجه یا بند سنگ قابل دیدن هستند، بنابراین بر هندسه و خطای مجاز سفت سفتکاری و نازک کاری در نقشه های اجرایی باید توجه بیش از پیش شود.
- خوش ساخت بودن و تمیزی اجرا از اتصال مصالح و متریال و خطوط بیرون آمده و تورفتگیهای فینیشینگ نهایی مشخص میشود. توجه به نوع دیتیل یبا توجه به مقیاس ساختمان، سرعت اجرا و بودجه میتواند تا حد زیادی به اجرای دقیق فینیشینگ کمک کند.
