برای مشارکت در ساخت انتخاب سازنده معتبر از سمت مالکین زمین یا خانه‌ها و آپارتمان‌های کلنگی از حساسیت زیادی برخوردار است و مالکین برای انتخاب سازنده‌ها دغدغه‌های فراوانی دارند.
معمولا در تصمیم‌گیری برای انتخاب سازنده سعی می‌کنند از آشنایان پرس و جو نمایند و یا برای مشاوره به مشاورین املاک مراجعه می‌کنند و یا در منطقه به بررسی ساختمان‌های نوساز که با سلایق آن‌ها تطابق دارد می‌پردازند و تحقیق می‌کنند که ساختمان مذکور را چه شخصی یا چه مجموعه‌ای ساخته‌است.
گروه تحقیق و توسعه کلوپ سازندگان و معماران با انجام تحقیقات میدانی و تجزیه و تحلیل ده‌ها نمونه از الگوهای مشارکت به واکاوی موضوع فوق پرداخته است.
موضوع ساخت ابنیه ( به طور مشخص آپارتمان مسکونی در تهران) با معیارها و پارامترهای زیادی مرتبط است. در بررسی و تحقیق برای انتخاب یک سازنده معتبر در این مقاله تعدادی از این معیارها تدوین شده‌اند. گروه تحقیق و توسعه کلوپ معماران و سازندگان در وب‌سایت www.arclub.ir به زودی مقالات متعددی در ارتباط با این موضوع منتشر می‌نماید.
- • سر‌فصل‌های معیار تشخیص در انتخاب یک سازنده برای مشارکت در ساخت به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند:
- 1- کیفیت و زمان‌بندی اجرایی مناسب ساختمان‌های قبلی سازنده .
- 2- توان فنی و سیستم کاری دفتر و کارگاه سازنده.
- 3- شخصیت فردی و بینش و صداقت سازنده.
در این مقاله در ابتدا به قسمت‌های مختلف پروسه ساخت می‌پردازیم تا مالکین و تصمیم‌گیران آن‌ها با آنالیز و تحلیل موضوعات، بتوانند به بهترین انتخاب ممکن برسند.
البته لازم به‌ذکر است کلوپ معماران و سازندگان با استناد به بررسی و مقایسه شرکت‌ها و سازنده‌های مختلف فعال در تهران و سایر شهرستان‌ها با 15 سال تجربه در پی طبقه‌بندی و ارائه مشاوره در زمینه انتخاب سازنده‌های مناسب می‌باشد.
ساختمان از لحاظ بخش‌های اصلی تشکیل دهنده به 4 قسمت کلی تقسیم می‌شود:
1- سازه 2- معماری 3- برق( الکتریکال) 4- تاسیسات( مکانیکال)
تقریباً اکثر افراد با مبحث سازه آشنایی نسبی دارند.
سازه شامل فونداسیون (پی)، ستون‌ها، سقف‌ها و دیوارهای برشی، بادبندها و سیستم‌های پیچ و مهره است. کوتاهی‌های سازنده در بحث سازه به دلیل پوشانده شدن تمامی قسمت‌ها با متریال و مصالح فینیشینگ و نما، برای افراد عادی به درستی قابل تشخیص نیست. معضلات و مشکلات در صورت عدم رعایت مباحث فنی و تکنیک‌های درست اجرایی توسط سازنده، معمولاً در هنگام بحران‌هایی مانند زلزله (نیروی جانبی) نمود پیدا می‌کند. برای مثال در مورد سازه‌های بتنی طراحی سازه مناسب منطبق با آئین‌نامه‌ها، استفاده از پیمانکاران واجد شرایط و حرفه‌ای، نوع بتن مورد مصرف، قالب‌گیری و حتی ارتفاع تزریق بتن در قالب‌ها همگی در کیفیت نهایی کار موثر خواهد بود.
یا در سازه‌های فلزی در صورت اجرای نامناسب از اجرای دقیق آکس ستون‌ها گرفته تا نوع و جوش و نحوه اتصالات در تمام قسمت‌های سازه، معمولا توسط مالکین قابل تشخیص نمی‌باشد. همچنین استفاده از وال پست با آخرین استاندارد و الزاماتی که پس از زلزله کرمانشاه ابلاغ شد هنوز در دستور کار بسیاری از سازندگان نیست.
موضوع مهم دیگر مکانیکال (تاسیسات) می‌باشد. تاسیسات شامل فاضلاب ، لوله‌کشی سرد و گرم، تهویه و سرمایش و گرمایش، مباحث آتش نشانی و سایر مسائل مانند خرید و اجرای سیستم موتورخانه می‌باشد.
در این موضوع نیز به دلیل گستردگی کار و تنوع زیاد اجناس با کیفیت‌های متفاوت، پیمانکاران با تجربه و با دیسیپلین کاری بالا مورد نیاز است. در غیر این صورت با ظاهرسازی و عدم اجرای اصولی، مشکلات زیادی در آینده برای ساکنین بوجود می‌آید. مشکلات مرسوم در این موضوع عبارتند از نشت آب از محل اتصالات، گرفتگی فاضلاب و مسیرهای آب باران، بوی نامطبوع فاضلاب در زمان‌های متمادی، وجود نم و رطوبت در طبقات زیر همکف یا فضاهای مجاور حمام‌ها و سرویس‌ها، خرابی دائم سیستم‌های گرمایش و سرمایش، ترکیدگی لوله‌ها و غیره.
موضوع معماری به مسائل مختلفی بستگی دارد:
با طراحی پلان و نما همه آشنایی نسبی دارند. در ساختمان‌های موفق، سازه و معماری و ( البته الکتریکال و مکانیکال) با یکدیگر کاملاً هماهنگ و در هم تنیده هستند. در نظر گرفتن فضای مناسب از لحاظ تناسبات، ارتباط فضاهای مختلف، جانمایی صحیح آسانسور، پلکان‌ها و تامین پارکینگ‌های استاندارد، پلان‌های مسکونی اصولی، تفکیک فضاهای عمومی( سالن‌ها، نشیمن، آشپزخانه) از فضاهای خصوصی (اتاق خواب‌ها، حمام) و تناسب صحیح و سهم متراژ هر فضا از کل پلان ، به حداقل رساندن پرت، سلسله مراتب دسترسی به فضاهای عمومی و خصوصی و نیز ارتباط مناسب پلان و نما و سایر مسائل تا اجرای مناسب نما و فینیشینگ (نازک کاری) و استفاده از متریال و تجهیزات مناسب و هماهنگ، همگی از الزامات معماری در تشخیص عملکرد یک سازنده هستند.
الکتریکال (برق) هم شامل لایتنیگ (روشنایی) سیم کشی، اجرای مناسب رایزرها، برق اضطراری و سایر مسائل می‌باشد که اجرای ناصحیح آن تبعات زیادی از قبیل آتش‌سوزی یا برق‌گرفتگی در فضاهای مرطوب را به همراه دارد.
مباحث مطرح شده در این مقاله به توضیح مسائل ابتدایی برای تعیین معیارهای سنجش عملکرد یک ساختمان و به تبع آن یک سازنده پرداخته است و در مقالات بعدی واحد تحقیق و توسعه کلوپ معماران و سازندگان این سرفصل‌ها و سایر موضوعات به صورت تخصصی‌تر مطرح می‌شوند.
واحد تحقیق و توسعه کلوپ معماران و سازندگان
نویسنده : جلال حسن خانی
