پروژه ای دیگر از گروه فنی اقتصادی داناک
پروژه اداری آزادی در زمینی به وسعت 680 متر مربع در 11 طبقه ( 8 طبقه روی زمین و 3 طبقه پارکینگ) تعریف شد.
کارفرما در بخش خصوصی و از شرکتهای دانش بنیان است که واقعا از راه تولید دانش و علم و با جذب جوانان با استعداد در زمینه تولید نرم افزارهای سازمانی کار میکند.
مشخصات و خواسته های کارفرما :
1. متخصص در زمینه های نرم افزار و به دنبال طراحی پروژه ای شاخص که نشانگر مفهوم کارشان باشد.
2. متشکل از استاد (آقای دکتر جلیلی) و دانشجویان ممتاز دانشگاههای برتر دولتی در تیم هیات مدیره بنابر این با نظرات متعدد که بایستی در نهایت همسو میشدند.
3. خواسته های آنها معماری ایرانی بودن، نشان دهنده معنویت، سبز بودن و کاربردی بودن ساختمان بود. این خواسته ها با سه ارزش اولیه شرکت ساختمانی فهندژ ( معنویت، کیفیت و خدمت) همسو و منطبق بود.
4. نوع شرکت آنها شرکتی رشد یافته بود که ساختمانهای قدیمی آنها جوابگوی نیازهای فعلی و گسترش آتی مجموعه آنها نبود.
5. در حین اینکه خواستار ساختمانی بودند که از لحاظ سبک و تاثیر شهری منحصر بفرد باشد حداکثر سعیشان بر اکونومیک بودن ساختمان در قسمتهای مختلف بود
6. در استفاده از کالای ایرانی و تجهیزات و مصالح ایرانی شدیدا مصر بودند تا جایی که در جلسه ای در مورد فینیشینگ کف (موکت) مدیر مجموعه بعد از مقایسه نمونه های ایرانی و خارجی اعلام کرد، حتی اگر ناچار به تعویض موکت ایرانی در یک سوم عمر نمونه خارجی شویم و استفاده از آن برای ما گرانتر شود باز از جنس ایرانی استفاده میکنیم تا صنعتگر ایرانی کار کند.
7. کارفرما از ابتدا از بهترین حالت روابط کاربریها و فرم تصور کاملا واضح و شفاف و متعینی نداشت ، همزمان با پیشرفت پروژه ، کاربریها میبایستی تغییراتی برای نزدیک شدن به حالت ایده آل داشته باشد.
8. از لحاظ فرم (نمای خارجی و معماری داخلی) کارفرما میدانست چه میخواهد ولی یک مفسر به زبان معماری لازم بود.
شرکت فهندژ به عنوان سازنده با سیستم EPC انتخاب شد.
معمولا در اکثر مواردی که کار به صورت مدیریت پیمان واگذار میشود عملکرد تعدادی از پیمانکاران باعث شده است ذهنیت کارفرما به سمت کلیم کردن پیمانکار و یا تلاش او برای گران شدن هزینه ساخت است تا سود پیمانکار افزایش یابد.
در این پروژه با وجود دوستی و صمیمیت مدیریت فهندژ ( شرکت پیمانکار گرید یک ابنیه و سازنده ساختمانهای مسکونی و اداری و تجاری در منطقه سعادت آباد) و مدیریت شرکت پیام افزار پیک آسا و به تبع آن اعتمادی که به شرکت فهندژ وجود داشت، شرکت فهندژ تمام سعی خود را برای اکونومیک بودن و کاهش هزینه های ساخت انجام میداد.
برای مثال به پیشنهاد مدیریت چهار شنبه ها تمام پیمانکاران در کارگاه دعوت میشدند تا کاری خود را بازگو کنند و شخص مدیر عامل برای تخفیف گرفتن از پیمانکار آسانسور که سالهاست با مجموعه کار میکند جلسه ای یک ساعته ترتیب داد. ( خروجی آنهم 40 میلیون تومان کاهش هزینه ها بود).
همچنین با ساخت نمونه های بسیار زیاد جزییات آجر های قاب بندی شده و دریات مهندسان کارگاه و مدیریت مجموعه حدود 800 میلین تومان ئدر هزینه خرید و نصب آجرها نسبت به نونه های مرسوم صرفه جویی شد.
شرکت فهندژ در این پروژه که سازه آن یوبوت بود از میلگرد a4 کاشان و بتن با مقاومت 400 استفاده کرد.
قوانین hse را با برگذاری دوره های آموزشی در کارگاه در محیط کار نهادینه کرد.
سیستم bim را در کارگاه مستقر نمود و از پیمانکارانی استفاده کرد که از لحاظ دیسیپلین کاری و سرعت و کیفیت ( برای مثال در بخش سازه) بعد از مقایسه های طولانی و عبور از فیلترینگها وارد کارگاه میشدند و کار از لحاظ زمانبندی و کیفیت با نمره قابل قبولی پیش میرفت. برای تک تک ایتمها از جمله مقایسه سیستم سازه یوبوت و کوبیاکس ( سازه های بتونی که هردو قابلیت اجرای دهنه های بزرگ داشتند) جلسات متوالی و مقایسه های فراوان صورت میگرفت.
کارگاه با گزارشهای روزانه و سنجشها و کنترل کیفی مراحل ساخت و توجه کامل به استفاده درست از وال پستها ( که اهمیت آن پس از زلزله کرمانشاه مشخص شد) به پیش رفت.
در حین ساخت این پروژه مسایل مربوط به معماری سبز و معماری پایدار به کلیه پرسنل آموزش داده شد، شرکت ساختمانی فهندژ در راستای گسترش و رویکرد مدیریت مجموعه آموزش همکاران را همواره در راس امور قرار میدهد.
( دوره های آموزشی معماری سبز، قوانین تجارت، بهداشت و ایمنی محیط یا HSE نمونه ای از این آموزشها در یکسال گدشته است.
منحصر بفرد بودن و روح ایرانی داشتن در حین ماهیت تکنولوژیک عملکرد سازمان پیک آسا پارادوکسی بود که مانند معادلات چند مجهولی به سختی حل میشد.
برای انتخاب دفاتر معماری مدیریت فهندژ به بررسی نمونه کارهای سه یا چهار دفتر معماری شاخص پرداخت و در نهایت کار هومن بالازاده (هوبا دیزاین) را نزدیکتر به ماهیت کار آنجا دید.
معماری فعلی مجموعه اداری آزادی که نتیجه بهتری از حالت قبلی دارد حاصل این تغییر بود.
برای طراحی ساختمانخا و محیط اطراف ( حتی از بام ساختمانهای مجاور ملک و نقاط مختلف اطراف محیط به واکاوی دیدهای مختلف و تاثیر پارک مجاور و معماری دانشگاه شریف که از فاصله 500 متری قابل دیدن بود) مورد آنالیز و تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
برای طراحی پروژه ابتدا خواسته های کارفرما بدقت منتقل شد و مورد تحلیل و واکاوی قرار گرفت
در پرزنت اولیه با انیمیشن و عکس قبل از ورود به مبحث معماری، در مورد تاثیر محیط اطراف از جمله پارک و دانشگاه و عابرین پیاده کارش مانند یک لابراتوار پزشکی به دقت سنجیده شده بود.
طراحی معماری جلوتر از خواسته های کارفرما و کارگاه پیش میرفت و در مواجهه با تغییرات پیشنهادی کارفرما کوچکترین مقاومتی نداشت.
با هنرمندی بعضی از مواقع خواسته های کارفرما را در قالب مدیاهای مختلف ( نقشه و تصاویر سه بعدی) ارایه میشد تا گاهی نشان داده شود راه حلهایی بهتر از گزینه های مد نظر کارفرما هم وجود دارند.
یکی از استراتژی های جالب معماری ساختمان اداری سبز شریف استفاده از نفوذ نور در تمام جاهای ممکن و غیر ممکن بود.
برای مثال حتی در دیوار برشی هم اپنینگهایی(بازشو) تعبیه کرد تا با قرار دادن شیشه مابین میگلردها با مشورت مشاور سازه از دیوار برشی هم نور وارد فضا کند.
در مورد نمای پروژه سیستمی پیشنهاد شد که علی رقم خواسته های کارفرما مبنی بر تغییرات، کلیت معماری آن انعطاف پذیر بود و تغییرات متوالی نظام معماری و کانسپت کار را تحت تاثیر قرار نمیداد.
شرکت ساختمانی فهندژ با و تغییرات مورد نظر کارفرما هماهنگ بود، گاهی این تغییرات موجب بهینه شدن معماری نما میشد و اینگونه کارفرما هم خودش را در develop کردن و پیشرد کار سهیم میدید.
کلیت معماری نما متشکل از قابهای آجری با بافتهای و تراکمهای مختلف بود.
از بعضی از روزنها در جاهایی که لازم بود نور بیشتری وارد فضای داخلی اداری میشد.
در ضمن واحد آجر مورد آزمایشهای متوالی مورد نظر بالازاده بود ، در نهایت به آجری با استفاده از ماسه و ترکیبات دیگر رسید که مقاومت بسیار بالایی داشت.
ابعاد آجر متفاوت از آجر موجود در بازار بود، بنابر این آجری خاص ( با ابعاد حدود 40 در 60 با عمق 10 سانتیمتر) بصورت توخالی ساخته شد. قرار شد بر اساس پیش نهاد هوبا دیزاین بعضی از قابها متحرک باشند واین تغییر وضعیت و امکان حرکت برای قابها با امکان تنظیم، اجازه ورود نور بیشتر به اسفتاده کننده نهایی را میداد.
قابهای متحرک با دو مکانیزم امکان حرکت داشتند، دستی و اتوماتیک(توسط موتور)،
در نهایت در حین پروسه طراحی نمونه ای از قاب متحرک با موتوری استوانه ای که در عناصر سازه ای پنهان بودند ساخته شد.
مزیت خیلی کاربردی این سیستم نما این بود که پروسه ساخت آن در کارگاهی خاج از کارگاه ساختمانی قابل ساخت بود و این موضوع تداخل کاری را کم میکرد و مهم تر از آن زمان بندی ساخت نما بسیار سریعتر پیش میرفت.
استفاده از لعاب فیروزه ای رنگ پاسخی به معنویت مورد نظر کارفرما بودن در ترکیب مصالحی که اصالت و ریشه در معماری ایران داشت روح میبخشید.
بنابراین نما ترکیبی از آجر و لعاب فیروزه در قابها و مدولهای ثابت و متحرک ( هماهنگ با بستر تکنولوژیک شرکت بهره بردار یا کارفرما) بود. در ضمن خالیها خودشان را بسان کدهای صفر و یک زیرساخت نرم افزارهای کامپیوتری نشان میدادند.
سورپرایز معماری مجموعه اداری استفاده از تراسهای بزرگ دبل هایت ( ارتفاع دو طبقه)
و کاشتن درختهای زیاد در نما بود.
سبزی درختها در تلفیق با رنگ گرم آجر و لعاب ایرانی فیروزه ای تبدیل به معماری بی ادعا و نشانگر و سمبل گسترش طبیعت در بستر نما بود.
نمای سبز به صورت دیوار سبز در چندین پروژه مختلف استفاده شده بود ولیکن استفاده از درخت های مرتفع در نما برای ساکنین منطقه و کاربران داخلی جذابیت و الگو سازی همجواری با طبیعت ایجاد میکرد.
فضای سبز و استفاده از درخت در تمام فضا گسترش یافته است حتی در پارکینگها و جنب نمازخانه و رستوران زیرزمین.
یادم می آید در مجله معمار از مهندس صارمی پرسیده بودند در تهران چطور بنایی باید ساخت تا با شهر همگن باشد و نیاز اساسی مردم و شهر و سبک زندگی را جوابگو باشد.
ایشان حرف جالب زدند:
در تهران ساختمان نسازید، بجایش درخت بکارید.
تبلور این جمله نمادین تا حدی در طراحی ساختمان 11 طبقه اداری آزادی اتفاق افتاد.
یکی از ضعفهای عمده و اصلی ساختمان وجود دیوار برشی در نما بود که بخاطر استفاده از سیستم یوبوت معمار قبلی با مشورت مهندس سازه انتخاب کرده بود. تصور کنید یک دیوار به طول 7 متر در وسط یک نمای 30 متری محدودیت زیادی برای نما میتواند باشد.
همان طور که قبلا اشاره شد از هر جای ممکن و غیر ممکن نور به داخل فضا جاری شد تا زندگی و محل کار استفاده کنندگان و کارکنان با این نور جانی تازه بگیرد و یکی از این جاها مابین میلگردهای دیوار برشی بود.
علاوه بر این نمای ساختمان یک کنج ( به دلیل قوانبن شهرداری) داشت که با بررسی کارگاه و تدابیر معماری آنرا به نمای مفید ساختمان اضافه کردند و حدود 80 متر به زیر بنای خالص ساختمان افزوده شد.
فضای داخلی بسیار ساده در عین حال شاداب و پرنور و همجوار طبیعت خلق شد.
ترکیبی از سطوح شفاف شیشه سفید (که مانند تابلوی وایت برد در فضای اداری کارایی دارد) و در حینی که دید مشاعات ( راهروها ) را به داخل سالنهای اداری میبندد ، نور را به داخل راهروها جاری میکند.
این سطوح شفاف و soft در کنار بافت ناصاف آجرهای دستی و گچ فضای متوازنی برای کارکنان ایجاد میکرد و باعث پیون و یکپارچگی بیرون و درون میشد. مد.ل آجر میان تهی با لعاب فیروزه ای مرا به یاد متن کتاب نادر اردلان میانداخت وحدت در کثرت و کثرت در وحدت.
فضای بام به دلیل محدودیتهای شهرداری با یک سقف اتوماتیک جمع شونده تبدیل به فضایی جهت تجدید روحیه و پذیرایی از مهمانان شد.
درختهای زیاد در نما مانند باغهای معلق بابل سنت و بدعتی بجا برای معمتری هماهنگ با نیاز مردم و شهر محصوب میشود.
ویژگی جالب دیگر نما آنست که در ساعات مختلف روز و شب به خاطر بافت پر و خالی که کاربر داخلی برای تنظیم نور و دید از آن استفاده میکند نما حالات متنوعی میگیرد.
نما بسان موجودی زنده و هوشمند با تغییرات جهت خورشید و فصول مختلف در دهها ر حین تطابق با ماهیت کار کارفرما ( تولید نرم افزار دانش بنیان) تاثیر جالبی بر ساکنان محل و مردمی که از کنار ساختمان میگذرند ایجاد مینماید.
در نهایت هنگامی که مثلث کارفرما، پیمانکار یا سازنده همسو شوند و روش کار کردن بیزینس مابانه (تاجر مابانه) یا کار کردن صرفا برای ایجاد درآمد در میان نباشد ، انرژی و کار کردن با تمام توان و دلسوزانه توسط سازنده و شرکت ساختمانی میتواند نتایجی و ساخته هایی ماندگار تولید کند.
میدان نقش جهان اصفهان بعد از صده های متمادی هنوز کارایی عالی دارد و این ناشی از جهانبینی و نگرش کارفرمای آن داشت که میخواست ساختمان و فضاهایی بسازد که در قید زمان و مکان و صرفا تامین خواسته های ان زمان نباشد.
نگرش و دیدگاه بزرگترین عامل ساخت بناهای ماندگار میشود و اگر این نگرش و دیدگاه در کارفرما وجود داشته باشد در صورت انتخاب مناسب وجود اعضای طرح و ساخت ساختمان و روش و منش کاری آنها را در بر میگیرد.